Archeologie van de pijn
“Waarom zou ik morrelen aan m’n verleden?” “En dan ga je me zeker doorzagen over vroeger?” “Ik heb een gelukkige jeugd gehad, dus we hoeven niet te graven.” Herkenbare reacties, als je met mensen werkt? Of als je er aan denkt om misschien wel hulp te zoeken?
Ik ben altijd blij als een nieuwe cliënt zoiets zegt, want dan weet ik waar we staan. Wanneer ik dan antwoord dat ze me alles mogen vertellen en dat ik geen verhalen hoef te horen om toch te kunnen helpen, dan reageren ze vaak eerst verbaasd.
Natuurlijk is het bij iedere nieuwe cliënt anders, maar in hun eigen tempo (lees: het tempo van hun beschermers!) neem ik ze uiteindelijk mee naar de taal van het lichaam en de geest. Houding, bewegingen, mimiek, spierspanningen, oogbewegingen, expressie, toon, hier kunnen zijn of gedissocieerd zijn… dit maakt duidelijk waar het in essentie over gaat.
Het lichaam vertelt in het hier-en-nu het verhaal van lang geleden. Het vertelt over de diepe wond, opgeslagen in je (impliciete) lichaamsgeheugen en emotionele geheugen. Over de pijn die er wel is maar niet mag zijn. De pijn van niet of onvoldoende gezien, gehoord, gevoeld en begrepen zijn. De pijn die verstopt wordt, ontkend, verbloemd, verkleind, weggelachen, weggetoverd, verdoofd…
Via de combinatie van Internal Family Systems, lichaamswerk en creatieve expressie kunnen we deze verstoppers, ontkenners, verbloemers, verkleiners, weglachers, tovenaars en verdovers veilig ontmoeten, beter leren kennen en vriendschap mee sluiten. Zo ontspant laagje voor laagje de bescherming en komen we op een veilige manier steeds dichterbij dat wat geheeld wil worden.
Ik noem het de Archeologie van de Pijn: de cliënt krijgt via zijn of haar Self de tools om, laagje voor laagje, meer toegang te krijgen tot de pijn van de Exiles. Sommige laagjes vragen een schepje, andere een vegertje, soms is er een fijn kwastje nodig en soms het zachtste marterharen penseeltje… Zo ben je vanuit een groeiend gevoel van interne veiligheid zelf ‘aan het werk’.
Aan jezelf ‘werken’ lijkt een grote opgave die veel energie kost. En op een bepaalde manier is dat het ook. Maar: onze ontwikkeling tot een ‘heel’ persoon gaat in principe vanzelf. Het kost juist moeite en energie om deze natuurlijke ontwikkeling tegen te houden. Vraag maar aan je beschermers, die weten daar alles van. Ze zijn bekaf zijn van het jarenlang tegenhouden van je natuurlijke ontwikkeling en groei naar autonomie, werkelijke verbinding en heelheid.
De ruimte die ontstaat als er heling plaatsvindt… Het daglicht dat weer kan schijnen op wat ondergronds lag of in de schaduw stond… De levensenergie die weer kan stromen… De speelsheid die er weer mag zijn… Het cadeau dat in het in het trauma verstopt zat en is uitgepakt… dat is toch het mooiste wat je kunt meemaken. Bij jezelf en als je er bij een ander getuige van mag zijn.
(foto: NEOM, Unsplash)